W ostatnim roku, Morski Oddział Straży Granicznej (MOSG) przeprowadził szeroko zakrojone kontrole w zakresie legalności zatrudnienia cudzoziemców w Polsce. Wyniki tych kontroli są alarmujące, ale również dają jasny obraz tego, w jaki sposób pracodawcy mogą działać zgodnie z prawem, zapewniając legalne warunki pracy dla obcokrajowców.

Praktyczny wymiar problemu

W 2023 roku MOSG skontrolował 316 firm, odkrywając nieprawidłowości w aż 291 z nich. To ogromne wyzwanie, ale także szansa na poprawę standardów zatrudnienia w naszym kraju. Spośród blisko 15 tysięcy sprawdzonych obcokrajowców, 2600 pracowało nielegalnie. Większość z nich pochodziła z Ukrainy, Gruzji i Mołdawii.

Porównując te dane z rokiem 2022, widzimy znaczący wzrost nielegalnego zatrudnienia. To poważny problem, któremu należy się przyjrzeć z większą uwagą. W roku 2022, liczba nielegalnie pracujących cudzoziemców wynosiła niespełna 1800 osób, podczas gdy w 2023 roku było to już 2600. To alarmujący trend, który wymaga natychmiastowej reakcji.

Naruszenia prawa dotyczą głównie:

• braku wymaganego zezwolenia na pracę;
• pracy na innych warunkach niż określone w oświadczeniu o powierzeniu pracy;
• niedopełnienia obowiązków przez pracodawców, takich jak informowanie odpowiednich organów o zmianach w zatrudnieniu cudzoziemców.

Pamiętajmy, że kwestia nielegalnego zatrudnienia nie dotyczy jedynie braku posiadania odpowiednich dokumentów przez cudzoziemców. Problem ten dotyka również aspektów przestrzegania przepisów dotyczących warunków pracy, płacy, ubezpieczeń społecznych czy bezpieczeństwa pracowników.

Najbardziej narażone na kontrole są branże takie jak:

• budownictwo,
• usługi gastronomiczne i hotelarskie,
• usługi fryzjersko-kosmetyczne
• agencje zatrudnienia.

W tych sektorach pracuje najwięcej cudzoziemców i to właśnie tam stwierdzono najwięcej nieprawidłowości.

Codzienne oblicze problemu

W praktyce, problem nielegalnego zatrudnienia i pobytu obcokrajowców manifestuje się na wiele sposobów. Często cudzoziemcy, szukający lepszego życia, padają ofiarą nieuczciwych pracodawców, którzy wykorzystują ich trudną sytuację. Niejednokrotnie obiecane „złote góry” zamieniają się w pracę bez umowy, za niskie wynagrodzenie, bez ubezpieczenia i podstawowych praw pracowniczych.

Nielegalny pobyt i praca mają też konsekwencje prawne. W Polsce, cudzoziemiec nieposiadający ważnej wizy, pozwalającej na legalny pobyt i pracę, może zostać poddany procedurze administracyjnej, która zobowiązuje go do powrotu do kraju pochodzenia – dobrowolnie lub przymusowo. Pomimo możliwości skorzystania z pomocy w organizacji powrotu, wiele osób znajduje się w trudnej sytuacji życiowej, bez środków do życia i możliwości legalnego zatrudnienia.

Apel do zmiany podejścia

Problem nielegalnego pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce jest złożony i wielowymiarowy. Niewątpliwie, wymaga on nie tylko surowych sankcji, ale i edukacji zarówno pracodawców, jak i samych pracowników. Przykłady pokazują, że niezrozumienie przepisów, bądź ich świadome ignorowanie, prowadzi do poważnych konsekwencji dla obu stron.

Ważne jest, aby komunikaty prawne i procedury były jasne, zrozumiałe i dostępne dla każdego. Odpowiednie organy powinny nie tylko egzekwować przestrzeganie prawa, ale również prowadzić działania edukacyjne, które pomogą zapobiegać nielegalnemu zatrudnieniu i pobytowi. 

Potrzebujesz wsparcia w zakresie legalizacji pobytu i zatrudnienia cudzoziemców? Skontaktuj się z nami i skorzystaj z pomocy ekspertów contact@legalnodopolshi.com

Więcej wpisów

Polska przygotowuje się do istotnych zmian w swoim prawie imigracyjnym, mających na celu usprawnienie procesu legalizacji pobytu dla cudzoziemców. Nowy projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach przynosi szereg innowacyjnych rozwiązań, których celem jest dostosowanie się do nowych standardów unijnych oraz poprawa efektywności administracyjnej.

Poniżej przedstawiamy jedną z najważniejszych zmian, jakie przewiduje ten projekt.

Elektroniczne Składanie Wniosków o Pobyt

Jedną z kluczowych zmian jest wdrożenie elektronicznego systemu składania wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt. Zamiast tradycyjnego papierowego procesu, cudzoziemcy będą mogli składać wnioski za pośrednictwem Modułu Obsługi Spraw online. Ta innowacja nie tylko usprawni proces, ale także zwiększy możliwość dla wszystkich zainteresowanych złożyć wniosek bez kilkumiesięcznego oczekiwania na termin oraz polowania na kolejki.

• Kwalifikowany Podpis Elektroniczny

W nowym systemie składania wniosków wymagane będzie opatrzenie formularzy i załączników kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym. Ta zmiana ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa procesu oraz ułatwienie procedur dla cudzoziemców.

• Urzędowe Poświadczenie Odbioru Wniosku

Po złożeniu wniosku, cudzoziemcy otrzymają oficjalne potwierdzenie odbioru przez wojewodę. To ważne dla zachowania ścisłej komunikacji między urzędem a cudzoziemcami, którzy mogą potrzebować tego dokumentu jako dowód złożenia wniosku w różnych sytuacjach.

• Eliminacja „Procedury Stempla”

Jedną z najbardziej oczekiwanych zmian jest eliminacja „procedury stempla” i zastąpienie jej przez generowanie automatyczne przez MOS zaświadczenia o złożeniu wniosku. To oznacza, że cudzoziemcy nie będą musieli czekać na stemplowanie ich dokumentów, co znacznie przyspieszy cały proces.

Składanie wniosków w imieniu cudzoziemców przebywających poza granicami kraju

Ważnym krokiem w planowanych zmianach jest także wprowadzenie nowych rozwiązań w zakresie procedury udzielania zezwoleń na pobyt czasowy, m.in. umożliwiających członkom rodzin przebywającym w Polsce składanie wniosków w imieniu cudzoziemców przebywających poza granicami kraju.

Modernizacja procesów czy to krok do przodu?

Celem projektu jest adaptacja do polskiego prawa przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1883, która dotyczy warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji. Ponadto, projekt uwzględnia wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz wprowadza nowe rozwiązania w zakresie organizacji operacji powrotnych przez Agencję Frontex.

Te zmiany mają na celu usprawnienie procesu legalizacji pobytu w Polsce oraz dostosowanie się do standardów europejskich. Nowe przepisy mają również ułatwić życie cudzoziemcom przebywającym w Polsce oraz poprawić efektywność administracyjną. Rozpoczęły się już konsultacje społeczne projektu, co daje szansę na zgłoszenie uwag i opinii ze strony zainteresowanych stron. Wprowadzenie elektronicznych formularzy oraz eliminacja procedury stempla to kroki w kierunku cyfryzacji i uproszczenia biurokracji, co może przynieść znaczącą poprawę w efektywności działania administracji. Jednakże, kluczowe będzie skrupulatne wdrożenie tych zmian, aby zapewnić sprawiedliwość, bezpieczeństwo i skuteczność nowego systemu.

Przedstawione zmiany są z pewnością krokiem naprzód w modernizacji procesów związanych z legalizacją pobytu cudzoziemców w Polsce. Czy jednak spełnią one oczekiwania wszystkich zainteresowanych stron oraz czy nie pojawią się nowe wyzwania w ich wdrożeniu? To pytania, które pozostają otwarte.

Zachęcamy do śledzenia naszych bloga, gdzie na bieżąco informujemy o wszystkich zmianach związanych z legalizacją pracy i pobytu cudzoziemców.

Więcej wpisów

Właśnie pojawiła się zapowiedź istotnych zmian w ustawie z dnia 12 marca 2022r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy – najważniejsze zmiany

Przewiduje się w szczególności przedłużenie, do dnia 30 czerwca 2024:

1. Przedłużenie okresu legalnego pobytu: Projekt zakłada przedłużenie okresu, w którym pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywateli Ukrainy, którzy przybyli po 24.02.2022 z powodu działań wojennych na Ukrainie, będzie uznawany za legalny. (zmiana art. 2 ust. 1 i 2).

2. Przedłużenie ważności dokumentów pobytowych: Projekt obejmuje przedłużenie ważności wiz, zezwoleń na pobyt czasowy, terminów dobrowolnego powrotu, a także okresu niestosowania niektórych przepisów dotyczących ob. Ukrainy objętych ww. ustawą . (zmiana w art. 42)
3. Udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy: Przewiduje się udzielanie obywatelowi Ukrainy zezwolenia na pobyt czasowy na okres 1 roku w przypadku, gdy nie spełnia on wymogów udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy na dłuższy okres. (zmiana w artykule 42a ust. 1)
4. Postępowania w sprawie zobowiązania do powrotu: Projekt zakłada okres, w którym można nie wszczynać postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu wobec obywatela Ukrainy, z możliwością umorzenia postępowania, jeżeli przemawia za tym ważny interes tego obywatela. (zmiana w art. 42b)
5. Biegi terminów w sprawach dotyczących cudzoziemców: Przewiduje się przedłużenie biegu terminów na załatwienie spraw dotyczących udzielenia cudzoziemcowi różnych zezwoleń na pobyt i cofnięcia zezwoleń. (zmiana w artykule 100d)
6. Upoważnienie pracowników do działań wolontariackich: Planuje się wydłużenie okresu, w którym organ gminy może upoważnić pracowników do wykonywania czynności wynikających z ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, zgłoszonych przez pracodawców jako wolontariuszy. (Zmiana w artykule 4 i art. 10 ust. 1 pkt 10)
7. Tymczasowe wykorzystanie obiektów budowlanych: Przewiduje się przedłużenie okresu, w którym można tymczasowo wykorzystać obiekty budowlane na potrzeby zamieszkania zbiorowego obywateli Ukrainy. (Zmiana w artykule 12a ust. 1)

Ponadto w projekcie przewidziano przedłużenie do 28 miesięcy (licząc od dnia 24 lutego 2022 r.):

1. Kwalifikacje zawodowe lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych: Projekt zakłada przedłużenie okresu do 30.06.2024 r., w którym obywatelowi Ukrainy z kwalifikacjami uzyskanymi poza UE można udzielić zgody na wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki lub położnej. (Zmiana w artykule 61, 63, i 64)

Zachęcamy do śledzenia postępów projektu:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12381502

https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-pomocy-obywatelom-ukrainy-w-zwiazku-z-konfliktem-zbrojnym-na-terytorium-tego-panstwa7

Więcej wpisów