Umowa zlecenie i umowa o pracę to dwie różne formy zatrudnienia, które mają swoje unikalne cechy i mogą być odpowiednie w różnych sytuacjach zawodowych. Czym się różnią? Którą z nich wybrać i dlaczego? Sprawdźmy to!

 

Co to jest umowa zlecenie?

Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna, w ramach której zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania określonego zadania dla zleceniodawcy.  Może być zawarta na piśmie lub ustnie i może być wypowiedziana w każdej chwili. Charakteryzuje się następującymi cechami:

• Zleceniobiorca nie jest związany stałym miejscem ani czasem pracy i nie podlega kontroli pracodawcy jak w przypadku umowy o pracę,
• Umowa zlecenie nie gwarantuje  praw pracowniczych jak umowa o pracę (np. płatnego urlopu, ochrony przed zwolnieniem),
• Zleceniobiorca może samodzielnie odprowadzać niektóre składki i podatki,  jeżeli umowa tak stanowi,
• Ta forma umowy jest często stosowana w przypadku krótkoterminowych projektów lub dorywczych prac.

 

Umowa o pracę — co warto wiedzieć?

Umowa o pracę to formalna umowa stosunku pracy między pracodawcą a pracownikiem, która reguluje warunki zatrudnienia. Określa wysokość wynagrodzenia i sposób jego wypłaty. Zawiera informacje o wymiarze czasu pracy,  harmonogramie i określa termin, w którym może zostać rozwiązana. Gwarantuje pełne prawa pracownicze, takie jak płatny urlop, ochrona przed zwolnieniem z dnia na dzień, świadczenia zdrowotne i emerytalne, gwarantuje okresy wypowiedzenia. Może zawierać okres próbny, który pozwala zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi ocenić, czy współpraca będzie dla nich odpowiednia. Umowa o pracę może być zawarta na zastępstwo, na czas określony lub nieokreślony.

 

Prawa i obowiązki — jak różnią się w umowie zlecenia i umowie o pracę?

Osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę mają prawo do płatnego urlopu, są chronione przed zwolnieniem, np. w przypadku gdy brakuje im przynajmniej 4 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego lub przebywając na urlopie macierzyńskim. Co więcej, umowa o pracę jest swego rodzaju gwarantem stabilności i pewność, że za wykonaną pracę co miesiąc zostanie wypłaconego określone wynagrodzenie, a w przypadku konieczności zostaną wypłacone świadczenia zdrowotne i emerytalne. Pracujący na umowie o pracę mają określone godziny pracy i miejsce wykonywania obowiązków. Z kolei w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia, zleceniobiorca ma większą swobodę w wykonywaniu zadań, przy czym nie ma gwarancji stabilności oraz zapewnienia odpowiednich świadczeń i pełnej ochrony prawnej pracownika (chyba że zostanie to wynegocjowane indywidualnie na etapie tworzenia umowy).

 

Świadczenia w razie choroby i urlopu w obu typach umów

W przeciwieństwie do osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, zleceniobiorcy nie mają prawa do płatnego urlopu wypoczynkowego, o ile w umowie nie został wynegocjowany odmienny zapis. W przypadku umowy o pracę, pracodawca i pracownik odprowadzają składki na ubezpieczenie rentowe, emerytalne, zdrowotne, chorobowe i wypadkowe. Dzięki temu pracownik ma prawo skorzystać ze zwolnienia lekarskiego w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby i pobierania zasiłku z tego tytułu w wysokości 80% wynagrodzenia. Co więcej, umowa o pracę daje prawo do skorzystania z płatnego urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego i wychowawczego. Zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia opłacają tylko składki zdrowotną, wypadkową, rentową i emerytalną. Składka chorobowa jest dobrowolna, co oznacza, że jeśli zleceniobiorca nie będzie jej opłacał, w przypadku choroby nie uzyska zasiłku chorobowego.

 

Umowa zlecenie czy umowa o pracę — co wybrać?

W wyborze między umową o pracę a umową zlecenie nie ma jedynej słusznej decyzji. To, jaka forma zatrudnienia sprawdzi się właśnie dla Ciebie, zależy od indywidualnej sytuacji i aktualnych potrzeb. To, co warto wziąć pod uwagę podczas wyboru między umową o pracę a umową zlecenia to przede wszystkim:

• znaczenie stabilności zatrudnienia i praw pracowniczych,
• możliwość korzystania ze świadczeń społecznych,
• elastyczność czasu i miejsca pracy,
• automatyczne lub samodzielne płacenie podatków i regulowanie obowiązkowych oraz dobrowolnych składek do ZUS,
• znaczenie jasno określonej ścieżki kariery zawodowej,
• ochrona w razie choroby, wypadku lub trudnej sytuacji życiowej.

 

Przeczytaj więcej: 

Umowa zlecenia — stawka godzinowa w 2023 roku

Zakończenie współpracy — procedury wypowiedzenia umowy zlecenia i umowy o pracę

 

Rozwiązanie umowy o pracę — zasady

W przypadku umowy o pracę istnieje konkretny okres wypowiedzenia, który zależy od długości zatrudnienia u danego pracodawcy. Może to być od 3 dni do 3 miesięcy. Wypowiedzenie musi być złożone na piśmie i zawierać konkretne powody oraz datę zakończenia współpracy. W ramach umowy o pracę istnieją pewne sytuacje, w których pracownik jest chroniony przed zwolnieniem, np. podczas ciąży czy urlopu macierzyńskiego. W niektórych przypadkach pracownik może być uprawniony do odszkodowania za bezpodstawne zwolnienie. W przypadku zwolnienia grupowego lub z przyczyn pracodawcy pracownik może być uprawniony do odprawy. Po zakończeniu każdej umowy o pracę, pracownik musi otrzymać świadectwo pracy, informację o przechowywaniu dokumentacji zatrudnienia. Pracodawca wypłaca też ekwiwalent za niewykorzystany urlop.

Zakończenie współpracy w ramach umowy zlecenia

W przypadku umowy zlecenia okres wypowiedzenia może być zdefiniowany w umowie lub, jeśli nie jest określony,  strony same ustalają, czy i jaki okres wypowiedzenia będzie obowiązywać. Wypowiedzenie może, ale nie musi, być złożone na piśmie. Warto jednak zachować pisemną formę dla celów dowodowych. W przeciwieństwie do umowy o pracę, w umowie zlecenie nie jest wymagane podawanie konkretnych powodów wypowiedzenia. Nie ma także dodatkowej ochrony przed zwolnieniem oraz prawa do odprawy czy odszkodowania po zakończeniu umowy zlecenia.

 

Przyszłość zatrudnienia — Jak wybór między umową zlecenie a umową o pracę wpływa na karierę zawodową?

Wybór między umową zlecenie a umową o pracę zależy od indywidualnych celów zawodowych, potrzeb i wartości. Umowa o pracę może być bardziej atrakcyjna dla tych, którzy szukają stabilności, pełnych świadczeń i możliwości rozwoju w ramach jednej organizacji. Z kolei umowa zlecenie może być odpowiednia dla osób ceniących elastyczność, możliwość pracy nad różnymi projektami i zdobywania różnorodnego doświadczenia. W każdym przypadku warto dokładnie zrozumieć warunki umowy i zastanowić się, jak wpłyną one na długoterminowe cele i aspiracje zawodowe. Wybór odpowiedniego typu umowy może mieć długotrwały wpływ na ścieżkę kariery, satysfakcję z pracy i ogólny styl życia. A decyzja należy tylko do Ciebie! Mamy nadzieje, że nasz artykuł pomoże Ci podjąć ją w zgodzie z własnymi potrzebami i oczekiwaniami.

Zastanawiałeś się kiedykolwiek nad swoim zabezpieczeniem finansowym w przypadku choroby czy wypadku? To sprawy, o których na co dzień wolimy nie myśleć, a jednak warto poświęcić im chwilę, by zadbać o siebie i swoich najbliższych. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe to forma ochrony, która może stanowić kluczową poduszkę bezpieczeństwa, także w przypadku pracy na podstawie umowy zlecenia. Ale czy faktycznie sprawdzi się też u Ciebie? Przekonaj się i podejmij świadomą, odpowiedzialną decyzję!

 

Co to jest dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy?

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe to forma ubezpieczenia społecznego, która gwarantuje zleceniobiorcy prawo do świadczeń chorobowych w przypadku przejściowej niezdolności do pracy z powodu choroby lub wypadku. Daje prawo do zasiłku opiekuńczego, wypłacania świadczenia rehabilitacyjnego jak i zasiłku macierzyńskiego. To ubezpieczenie nie jest wymagane  i zleceniobiorcy muszą sami zdecydować o przystąpieniu do niego, składając oświadczenie u swojego zleceniodawcy o chęci przystąpienia. Wówczas zleceniodawca zgłasza do ZUS zleceniobiorcę z uwzględnieniem ubezpieczenia chorobowego. Zleceniobiorca jest objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od dnia, który wskaże w zgłoszeniu. Na dokonanie zgłoszenia zleceniodawca ma 7 dni od daty uzupełnionej na dokumencie. Prawo do zasiłku chorobowego otrzymuje się po 90 dniach nieprzerwanego okresu ubezpieczenia.

 

Ubezpieczenie chorobowe a zdrowotne — różnice

Ubezpieczenie zdrowotne i chorobowe, choć powiązane, różnią się pod względem zakresu ochrony i przeznaczenia. Ubezpieczenie zdrowotne zapewnia dostęp do opieki medycznej w placówkach publicznych i pokrywa koszty leczenia. Jest obowiązkowe i obejmuje wszystkich pracowników i zleceniobiorców. Z kolei ubezpieczenie chorobowe dotyczy wsparcia finansowego w przypadku przejściowej niezdolności do pracy z powodu choroby lub wypadku i jest dobrowolne. Obejmuje to świadczenia takie jak zasiłki chorobowe, macierzyńskie czy opiekuńcze.

 

Kto podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu?

W Polsce ubezpieczenie chorobowe w ramach umowy zlecenia regulowane jest przez Ustawę z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (zwana „Ustawą systemową”). Mogą podlegać mu osoby:

• objęte obowiązkowym ubezpieczeniem rentowym i emerytalnym,
• wykonujące pracę nakładczą (samodzielna, bez ściśle określonego rytmu — wykonywana z domu w dowolnych godzinach pracy),
• zatrudnione na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług,
• prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,
• wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• duchowni, nianie.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy — wyjątki

Studenci i uczniowie poniżej 26 roku życia nie kwalifikują się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, ponieważ nie podlegają obowiązkowym składkom emerytalnym i rentowym.

 

Ile wynosi składka na ubezpieczenie chorobowe?

Składka na ubezpieczenie chorobowe zarówno dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, jak i umowę zlecenia wynosi 2,45% podstawy wymiaru. Co istotne, jest w całości finansowana ze środków ubezpieczonego. Oznacza to, że osoba, która chce podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, będzie miała co miesiąc potrącaną równowartość 2,45% podstawy wymiaru z pensji.

 

Czy warto podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu?

Decyzja o przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego jest indywidualna. Warto jednak pamiętać, że przystępując do niego, możesz liczyć na zabezpieczenie finansowe w razie choroby czy wypadku. Oznacza to, że w przypadku niezdolności do pracy ze wspomnianych powodów, zleceniobiorca będzie miał zapewnione wsparcie finansowe. Jest to istotne, zwłaszcza dla tych, którzy są głównymi żywicielami rodziny lub nie mają oszczędności na taką ewentualność.

 

Co wziąć pod uwagę, podejmując decyzję o przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego?

Pamiętaj, że decyzja o przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego powinna być dokładnie przemyślana i dostosowana do Twojej indywidualnej sytuacji finansowej, zdrowotnej i życiowej. Podejmując ją, możesz wziąć pod uwagę kilka ważnych kwestii, np.:

• Jeśli masz chroniczne schorzenia lub często chorujesz, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe może zapewnić Ci wsparcie finansowe w przypadku niezdolności do pracy.
• Rozważ, czy stać Cię na regularne płacenie składek, które są wymagane w ramach tego ubezpieczenia.
• Jeśli jesteś głównym żywicielem rodziny, ubezpieczenie chorobowe może stanowić ważne zabezpieczenie finansowe.

 

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe może zapewnić kluczowe wsparcie finansowe w trudnych chwilach życia. Każdy zleceniobiorca powinien indywidualnie przeanalizować swoją sytuację, biorąc pod uwagę potrzeby, obowiązki i możliwości finansowe. W końcu to świadoma i przemyślana decyzja w tej kwestii może pomóc zbudować spokojniejszą przyszłość i dać poczucie bezpieczeństwa, kiedy najbardziej będziesz tego potrzebować.

Przez lata prawa i regulacje związane z miejscem pracy ewoluowały, szukając złotego środka między potrzebami pracowników a odpowiedzialnością pracodawców. Jednym z obszarów, któremu zdecydowanie warto się przyjrzeć, jest kwestia wypadków przy pracy. Czy zdarzenie, które miało miejsce podczas wykonywania umowy zlecenia, można uznać za wypadek przy pracy? To pytanie zasługuje na szczegółową analizę, ponieważ dotyczy nie tylko kluczowych aspektów prawnych, ale również fundamentalnych elementów bezpieczeństwa i ochrony zleceniobiorców oraz zleceniodawców. Przyjrzyjmy się temu bliżej!

 

Czym jest wypadek przy pracy?

Zgodnie z ustawą z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło:

• w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
• w związku z wykonywaniem czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia,
• w czasie dyspozycji pracownika w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Wypadek przy pracy to także nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło podczas wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej czy umowy zlecenia.

 

Jak powinien zachować się zleceniodawca w przypadku wypadku w pracy?

Jeżeli zleceniobiorca doznał wypadku przy pracy, zleceniodawca ma obowiązek ustalić okoliczności i przyczyny wypadku. W celu uzyskania odpowiednich informacji powinien zabezpieczyć miejsce wypadku, dokonać oględzin, wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego i świadków oraz zebrać inne niezbędne dowody. Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zleceniodawca sporządza kartę wypadku, której egzemplarze są przekazywane odpowiednio poszkodowanemu lub uprawnionemu członkowi rodziny, podmiotowi ustalającemu przyczyny zdarzenia, a ostatni — trzeci zostaje w zakładzie, w którym doszło do wypadku.

Karta wypadku — dodatkowe informacje

Kartę wypadku należy sporządzić do 14 dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku. Poszkodowany zleceniobiorca lub uprawniony do jednorazowego odszkodowania członek jego rodziny mogą zgłosić uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku. Dołączą się do niej zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków wypadku, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn zdarzenia, tj. dokumenty sporządzone z oględzin miejsca wypadku, inne dowody dotyczące uznane za niezbędne do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, a także wspomniane wcześniej uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku.

 

Ubezpieczenie a umowa zlecenie

W Polsce każdy zleceniobiorca zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, w tym do ubezpieczenia wypadkowego, objęty zostaje prawem do świadczeń z ZUS-u z tytułu wypadku przy pracy. Prawo to obowiązuje już od pierwszego dnia zgłoszenia w ZUS-ie.

 

Świadczenia i roszczenia przysługujące zleceniobiorcy

W razie wypadku przy pracy zleceniobiorcom przysługują świadczenia okresowe, takie jak zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne czy renta. Mogą liczyć na zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru, na podstawie dokumentów potwierdzających przyczyny jego powstania. Aby zleceniobiorca zyskał prawo do zasiłku z tytułu wypadku, wypadek przy pracy musi nastąpić w okresie ubezpieczenia z danego tytułu i podczas wykonywania czynności związanych z danym tytułem ubezpieczenia. W sytuacji, kiedy w wyniku wypadku przy pracy doszło do śmierci zleceniobiorcy, prawo do jednorazowego odszkodowania mają członkowie jego rodziny.

 

Kiedy prawo do świadczeń przestaje obowiązywać?

Prawo do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego może zostać wyłączone, jeżeli przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez zleceniobiorcę przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

 

Wiesz już, jakie prawa i obowiązki mają obie strony umowy zlecenia w przypadku wypadku w pracy. Co jednak warto podkreślić, to fakt, że za Twoje bezpieczeństwo owszem, jest odpowiedzialny zleceniodawca, ale przede wszystkim Ty sam. Pamiętaj, że ostrożność przy wykonywaniu swoich obowiązków oraz profilaktyka jest najważniejsza. Dbaj o bezpieczeństwo swoje i innych, przestrzegaj zasad BHP i korzystaj ze szkoleń, które oferuje pracodawca. A jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat prawa pracy, umów zlecenia i innych kwestii związanych z zatrudnieniem, śledź nasz blog. To tutaj znajdziesz najważniejsze i najbardziej aktualne informacje ze świata HR.

 

 

Poszukując pracy lub zatrudniając osobę na podstawie umowy zlecenie, jednym z kluczowych czynników, które należy wziąć pod uwagę, są stawki godzinowe. Odpowiednie ustalenie stawek jest istotne zarówno dla zleceniodawcy, jak i dla zleceniobiorcy. W tym artykule przyjrzymy się temu zagadnieniu. Sprawdź, ile wynosi minimalna stawka godzinowa w roku 2023 i czy wynagrodzenie liczone względem liczby przepracowanych godzin można negocjować.

Co to jest umowa zlecenie?

Umowa zlecenie to forma umowy cywilnoprawnej, regulowana przez kodeks cywilny. W umowie zlecenie, zleceniodawca zleca wykonanie określonej usługi zleceniobiorcy, która jest wykonywana według praw określonych w treści umowy.  Istnieje bowiem swoboda w zakresie ustalenia miejsca, czasu oraz sposobu wykonania danej czynności. Mimo tego, że umowa zlecenie nie wiąże stron w taki sam sposób, jak umowa o pracę, stawka godzinowa pozostaje jednym z jej kluczowych elementów.

  Przeczytaj więcej: Umowa zlecenie a umowa o pracę – różnice

Dlaczego stawki godzinowe są ważne?

Stawki godzinowe odgrywają istotną rolę zarówno dla zleceniodawcy, jak i dla zleceniobiorcy. Dla zleceniodawcy odpowiednio ustalone stawki pozwalają na efektywne zarządzanie kosztami związanych z wykonaniem zlecenia. Dla zleceniobiorcy właściwie ustalone stawki gwarantują uczciwe wynagrodzenie za usługę wykonywaną w określonym czasie.

 

Czym jest minimalna stawka godzinowa?

Minimalna stawka godzinowa to minimalna wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, która przysługuje zleceniobiorcy lub świadczącemu usługi. Jej wysokość ustalana jest przez Radę Dialogu Społecznego lub przez Radę Ministrów. Co roku do 15 września Rząd ma obowiązek ogłoszenia wysokości minimalnej stawki godzinowej na rok następny.

Od czego zależy stawka godzinowa?

Wysokość stawki godzinowej ma związek z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dlatego, podobnie jak płaca minimalna, zmienia się każdego roku. Ma na to wpływ m.in. inflacja oraz wzrost gospodarczy kraju. Zatrudniając zleceniobiorców na umowę zlecenie, od 1 stycznia 2017 roku zleceniodawca ma obowiązek zapewnienia zleceniobiorcy minimalnej stawki godzinowej. Co istotne — minimalna stawka godzinowa nie ma zastosowania w przypadku umowy o dzieło. Świadcząc usługi na podstawie umowy zlecenie, możesz liczyć na większą stawkę godzinową, jeśli zleceniodawca uwzględni takie czynniki jak:

• poziom kwalifikacji i doświadczenia zleceniobiorcy,
• rodzaj wykonywanej czynności i specyfika branży — niektóre zawody mogą wymagać specjalistycznych umiejętności, co może mieć wpływ na wysokość stawki,
• lokalne warunki rynkowe czy konkurencyjność sektora.

 

Ile wynosi minimalna stawka godzinowa w 2023 roku? — Obecne stawki w Polsce

Przy okazji minimalnej stawki godzinowej, warto przypomnieć, ile w 2023 roku wynosi pensja minimalna. Od stycznia b.r. jest to kwota 3490 zł brutto, z kolei od lipca tego roku wzrośnie do 3600 zł brutto. Dlatego w 2023 roku minimalna stawka godzinowa również będzie wzrastać. Obecnie wynosi 22,80 zł brutto, a od lipca b.r. za przepracowaną godzinę na podstawie umowy zlecenia, pracownikowi będzie należało się minimalne wynagrodzenie w wysokości 23,50 zł brutto. Ze względu na fakt zmian stawek minimalnych, warto na bieżąco kontrolować wypłacaną kwotę przez zleceniodawcę, ten z kolei jest zobowiązany dbać o to, by wypłacane wynagrodzenia spełniały wymogi prawne.

  Przeczytaj więcej: Czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy i emerytury?

Komu przysługuje minimalna stawka godzinowa?

Gwarancję otrzymania minimalnej stawki godzinowej mają osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej oraz osoby fizyczne, które ją osobiście prowadzą i samodzielnie wykonują czynności, wynikające z umowy zlecenia.

 

Stawki godzinowe w umowie zlecenie odgrywają kluczową rolę zarówno dla zleceniodawcy, jak i dla zleceniobiorcy. Odpowiednie ustalenie stawek gwarantuje uczciwe wynagrodzenie za usługę i umożliwia skuteczne zarządzanie kosztami. Pamiętaj, że stawki godzinowe mogą ulegać zmianom, dlatego warto być świadomym obowiązujących przepisów i na bieżąco śledzić zmiany oraz waloryzacje płac minimalnych.