Szczepienia, a prawo pracownika.
Pandemia koronawirusa mocno odbiła się na funkcjonowaniu wielu firm. Informacja o rozpoczęciu szczepień w Polsce dała nadzieję wielu pracodawcom na powrót do normalności w działaniu.
Spis treści
Co to oznacza dla pracodawców i pracowników?
Czy pracodawca może nakłaniać pracownika do szczepienia na COVID-19? Czy może kazać mu się zaszczepić?
Narodowy Program Szczepień budzi sporo emocji, zarówno wśród pracodawców jak i pracowników, którzy nadal mają sporo wątpliwości dotyczących powszechnego szczepienia na COVID-19. Sytuacja zmienia się bardzo dynamicznie, jednak – póki co – pracodawca nie ma możliwości wymuszenia na pracowniku, aby ten się zaszczepił, dlatego że samo szczepienie jest dobrowolne. Co potwierdza m.in. katalog szczepień obowiązkowych zawarty w rozporządzeniu Ministra Zdrowia, w którym nie wymienia się szczepienia na koronawirusa jako obowiązkowe. Co więcej, kodeks pracy wskazuje, że jednym z głównych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz dbanie o życie i zdrowie pracowników (art. 207 KP). Mogłoby to sugerować, że pracodawca ma szeroki katalog uprawnień, jednak w dalszym ciągu jest ograniczony obowiązującymi przepisami, które na tę chwilę nie dają możliwości traktowania szczepienia na Covid-19 jako obowiązkowe. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby pracodawca zachęcał zatrudnionych oraz kandydatów do szczepień, a w dalszej kolejności umożliwiał im to poprzez np. przyznanie dodatkowego czasu wolnego lub benefitów.
Czy może zwolnić pracownika albo obniżyć mu etat, jeżeli ten odmówi szczepienia?
Na mocy aktualnie obowiązujących przepisów nie ma możliwości zwolnienia pracownika, jak też obniżenia mu etatu tylko ze względu na fakt, że nie poddał się szczepieniu. Takie postępowanie mogłoby być traktowane, jako przejaw dyskryminacji. Podobnie, nie można nakładać na zespół kar porządkowych w związku z odmową szczepienia. Zarówno pracodawcy jak i pracownicy powinni jednak być czujni, bo nie są wykluczane regulacje legislacyjne w tym temacie. Niemniej, może dojść do sytuacji, w której pracodawca podejmie decyzję o przeniesieniu nieszczepionego pracownika na inne stanowisko – zmniejszające ryzyko zakażenia pozostałych zatrudnionych. Może się przy tym powołać na aktualne przepisy związane z ochroną zdrowia innych pracowników oraz zasadami BHP. Jeśli, takiego stanowiska na będzie w stanie zapewnić to dalsze pełnienie obowiązków – niezaszczepionego pracownika – w danej firmie, może okazać się niemożliwe i doprowadzić do rozwiązania z nim umowy o pracę.
Czy sami pracownicy chcą się szczepić?
Na tym etapie, mimo początkowych obaw, pracownicy coraz częściej chcą się szczepić. Upatrują w tym szansę powrotu do „normalności” oraz zapewnienie sobie swojego rodzaju komfortu psychicznego – czyli brak ryzyka zachorowania. Oczywiście są też sceptycy, których trudno przekonać do podjęcia decyzji o szczepieniu na COVID-19. Moim zdaniem, nadal brakuje programów i akcji edukacyjnych promujących szczepienia na koronawirusa oraz wyjaśniających sens tego działania. Z pewnością pozwoliłyby one na rozwianie wszelkich wątpliwości i dostarczyły pracodawcom argumentów przekonujących i zachęcających pracowników do szczepienia przeciwko COVID-19.
Izabela Lubińska,
Kierownik Działu Kadr i Płac w Grupie Progres
Przeczytaj również: Czego nauczyło Cię dotychczasowe doświadczenie w Grupie Progres?
Więcej wpisów
RODO w HR: obowiązki działów zajmujących się rekrutacją
Poznaj obowiązki działu HR wynikające z RODO. Sprawdź, jak zgodnie z prawem przetwarzać dane pracowników i kandydatów: czego unikać i jakie procedury wdrożyć.
Funkcja HR – wspierająca czy strategiczna w organizacji?
Zaniedbania w obszarze HR mogą prowadzić do długoterminowych strat i niewykorzystanego potencjału firmy. Przeczytaj artykuł autorstwa Anny Pietraszko — stratega, skutecznego praktyka i doradcy biznesu specjalizującego się w projektowaniu i wdrażaniu strategii personalnych — i dowiedz się, jak właściwa strategia personalna oraz efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi zwiększają przewagę konkurencyjną i przygotowują organizację na każde wyzwanie.
Coaching kariery: czy warto? Sprawdź, jak rozwinąć swój potencjał
Zastanawiasz się nad współpracą z coachem kariery? Sprawdź, co realnie zyskasz, kiedy warto zdecydować się na sesje i jak wybrać najlepszego specjalistę.