Kodeks pracy urlop 14 dniowy – czy musi być nieprzerywany?
Jednym z podstawowych praw przysługujących pracownikowi jest prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Prawo to jest niezbywalne, tzn. pracownik nie może ani się go zrzec, ani przenieść tego prawa na inną osobę. Co na temat 14 dni urlopu mówi Kodeks pracy?
Spis treści
Urlop wypoczynkowy – 14 dni kodeks pracy – jak liczyć?
Wymiar urlopu uzależniony jest od stażu pracy pracownika i wynosi odpowiednio:
- 20 dni – w przypadku osób zatrudnionych przez okres krótszy niż 10 lat,
- 26 dni – dla zatrudnionych przez co najmniej 10 lat.
Pracownikowi, który podejmuje pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, wraz z upływem każdego miesiąca pracy, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 1/12 wymiaru przysługującego mu po upływie roku.
W przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy, pracownikowi przysługuje urlop w wymiarze proporcjonalnym do obowiązującego go wymiaru.
Nieco inaczej wygląda sytuacja pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę tymczasową. Taki pracownik nabywa prawo do dwóch dni urlopu wypoczynkowego za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji jednego lub kilku pracodawców użytkowników.
Nieprzerywany urlop 14 dni – kodeks pracy. Czy można zrezygnować?
Urlop wypoczynkowy powinien być udzielany zgodnie z planem urlopów utworzonym na podstawie wniosków pracowniczych, biorąc jednocześnie pod uwagę konieczność zapewnienia normalnego trybu pracy. Nie dotyczy to urlopu na żądanie, który, jak sama nazwa wskazuje, nie jest planowany. Pracodawca nie tworzy planu urlopowego w sytuacji, gdy organizacja związkowa wyraziła na to zgodę lub gdy taka organizacja nie funkcjonuje u danego pracodawcy. W takim przypadku pracodawca ustala termin urlopu w porozumieniu z pracownikiem.
Podział urlopu wypoczynkowego na części
Zgodnie z założeniem ustawodawcy, urlop wypoczynkowy powinien zostać wykorzystany od razu w pełnym wymiarze. Wiadomo jednak, że tak długa nieobecność pracownika niejednokrotnie uniemożliwiłaby prawidłowe funkcjonowanie zakładu pracy. Dodatkowo sam pracownik może nie być zainteresowany wykorzystaniem całego urlopu przysługującego mu na dany rok. Art. 162 Kodeksu pracy zezwala na podział urlopu na części. Co ważne, podziału dokonuje się na wniosek pracownika, a co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie krócej niż 14 dni kalendarzowych. Należy przy tym zauważyć, że ustawodawca wskazał na dni kalendarzowe (a nie robocze), stąd w przypadku dwutygodniowego urlopu, pula urlopowa pracownika pomniejszy się o taką ilość godzin, ile dany pracownik miał zaplanowane do przepracowania w tym okresie.
Czy pracodawca może odmówić udzielenia 14-dniowego urlopu wypoczynkowego?
Celem urlopu wypoczynkowego jest regeneracja sił po pracy. Podzielenie przysługującego wymiaru urlopu wypoczynkowego na krótkie, kilkudniowe odcinki, nie zrealizowałoby w pełni tego założenia. W związku z tym, obie strony stosunku pracy powinny dążyć do zapewnienia pracownikowi odpowiedniego okresu wypoczynku. Zdarza się jednak, że z uwagi na nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego, niepełny wymiar czasu pracy, jak również podjęcie pracy po raz pierwszy, pracownik nie nabył prawa do urlopu w wymiarze pozwalającym na dwutygodniowy wypoczynek. W takiej sytuacji pracodawca ma prawo odmówić udzielenia urlopu ponad przysługujący pracownika wymiar urlopu wypoczynkowego.
Czy na wniosek pracownika możliwe jest podzielenie urlopu na części krótsze niż 14 dni kalendarzowych?
Wspomniany już art. 162 Kodeksu pracy jest przepisem chroniącym interes pracownika. W związku z tym można by pokusić się o stwierdzenie, że jeśli z punktu widzenia pracownika korzystniejsze jest wykorzystanie urlopu w kilku częściach, z których każda będzie krótsza niż dwa tygodnie, pracodawca może udzielić urlopu w takiej formie i wówczas takie działanie nie stanowiłoby wykroczenia przeciwko prawom pracownika. Należy jednak mieć na uwadze, że to pracodawca odpowiada za bezpieczeństwo i higienę pracy, a brak wystarczająco długiego odpoczynku pracownika może doprowadzić do przemęczenia, a w konsekwencji – do zwiększenia ryzyka powstania wypadku.
Przeczytaj również: Dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę
Damian Smukała
Magister prawa zatrudnienia, ekspert w zakresie
kadr i płac z wieloletnim doświadczeniem.
Urodzony szkoleniowiec, uwielbia dzielić się
swoją wiedzą i umiejętnościami z innymi.
Więcej wpisów
Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy wobec pracowników zdalnych?
Jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracowników zdalnych? Sprzęt, koszty, szkolenia, kontrola: wszystko, co warto wiedzieć o organizacji pracy zdalnej zgodnie z prawem.
L4 w 2025 roku: najważniejsze zmiany w zwolnieniach lekarskich
Poznaj najważniejsze zmiany w L4 od 2025 roku! Sprawdź, co będzie dozwolone podczas zwolnienia, jak łączyć pracę z L4 u drugiego pracodawcy i jakie są nowe zasady kontroli ZUS.
Płaca minimalna w 2025 – szansa czy wyzwanie dla gospodarki?
Jak zmieni się płaca minimalna w 2025 roku? Nowa stawka godzinowa i minimalne wynagrodzenie brutto, wpływ na pracowników i pracodawców oraz skutki gospodarcze. Sprawdź, co nas czeka!